Berberys powszechnie występuje na terenie całej europy. Lecznicze właściwości berberysu znane były starożytnym Babilończykom i Hindusom, w Azji berberys był używany od ponad 3000 lat. Berberys ze względu na kwaśność owoców zwany jest polska cytryną, dlatego często nazywany był kwaśnicą pospolitą czy też kwaśniecem.
Surowce lecznicze:
Obecnie zbiera się dobrze wykształcone i zdrowe liście w maju lub czerwcu (przed kwitnieniem) oraz dojrzałe jaskrawo-czerwone owoce na przełomie sierpnia i września. Dawniej sięgano również po korzeni i kory z korzeni (kora z gałązek jest toksyczna).
Podstawowe substancje lecznicze
Główną substancją leczniczą są zawarte w berberysie alkaloidy, do której zaliczamy protoberberyny do której należą: berberyna. Ponadto owoce zawierają 1,5 % kwasu askorbowego (witamina C), sole mineralne, pektyny, oraz cukry
Działanie:
Kora i kora z korzenia zawierają alkaloidy, a wśród nich duże ilości berberyny substancji o właściwościach bakteriobójczych i żółciopędnych. Dlatego używano jej w kamienicy żółciowej czy stanach cukrzycowych dróg moczowych. Jednakże berberyna pozyskiwana z korzeni i kory której odnajdziemy około 1.6–4.3 % i warto wiedzieć, że odkłada się ona w sercu, wątrobie i trzustce dlatego nie wolno go stosować przez długie okresy. Współczesne badania wykazują również że berberyna w mniejszej ilości, odnaleźć w owocach ma również działanie antywirusowe, przeciwzapalne, antydepresyjne czy też antybakteryjne (Mohammadzadeh i inni, 2017). Owoce berberysu posiadają łatwo przyswajalne witaminy jak witaminę A i C, podnoszą one ogólną odporność organizmu, dlatego owoce są chociażby pomocniczym lekiem w różnego rodzaju infekcjach. Przetwory z berberysu w których jest duża ilość berberyny stosowana jest w walce z cholerą i pełzakowicą.
Stosowanie:
Berberysowy środek witaminizujący
1 łyżkę rozdrobnionych owoców berberysu zalać szklanka wrzącej wody. Po czym podgrzewać do wrzenia i gotować pod przykryciem na niewielkim ogniu przez 3 minuty. Po tym czasie odstawiamy wszystko na 15 minut i przecedzamy. Aby poprawić smak wywaru możemy dodać miodu do smaku kiedy ten będzie letni. Wywar pijemy po posiłku 2 do 3 razy dziennie i przechowujemy w ciemnym i chłodnym miejscu.
Przeciwwskazania:
Przetwory z berberysu, zawierające wspomnianą uprzednio berberynę, stosowane w prawidłowych dawkach jednak nie wywołują szkodliwego działania ubocznego u dorosłych. Jednakże u małych dzieci mogą się pojawić przejściowe nudności.
